ازدواج 960 کودک زیر 10سال!

دوشنبه 27 فروردین 1397 
آمارها نشان می دهند در سال 94 ، 179 کودک زیر 10 سال تن به ازدواج داده اند؛ این در حالیست که آمارهای رسمی تنها محدود به ازدواج های ثبت شده در دفاتر رسمی است.
پایگاه خبری جامعه خبر/ پریسا عبادی/ عروسک ها و کودکی هایش را پای سفره عقد می گذارد و به ازدواج مردی در می آید که حالا قرار است باقی عمرش را با او بگذراند. نه می داند ازدواج چیست و نه معنای همسری را می شناسد. پای سفره عقد، دوش به دوش مردی که سایه اش روی دنیای کودکی او سنگینی می کند نشسته است. دختر بچه، با سرخاب و سفید آبی که او را بیشتر از سن خود نشان می دهد به حلقه طلایی رنگی که کودکی اش را حلق آویز کرده خیره مانده است.


ازدواج کودکان یا کودک همسری نوعی ازدواج رسمی یا غیر رسمی است که که در آن فرد قبل از رسیدن به ۱۸ سالگی زندگی زناشویی را آغاز می کند. در سطح اتحادیه اروپا و سطح بین‌المللی، ازدواج کودکان یکی از اشکال ازدواج اجباری به شمار می‌رود و مصداق نقض حقوق بشر و نمونه‌ای از خشونت جنسیتی است.

سالانه بیش از 28هزار کودک همسر
بیشتر از 5 درصد ازدواج ها مربوط به ازدواج با کودکان زیر 15 سال است یعنی بیش از 28 هزار کودک دختر در هر سال ! بیشترین آمار ازدواج و طلاق کودکان هم در استان های سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و غربی، فارس، زنجان، تهران، همدان و مازندران به ثبت رسیده است. این در حالی است که آمار های غیر رسمی فاجعه بزرگ تری را در این زمینه نشان می دهد. ازدواج هایی که ثبت نشده و هیچگاه رسمی نمی شوند. پیش از این شهلا اعزازی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، از آمار سالانه 43 هزار ازدواج دختربچه 10 تا 15 ساله در کشور خبر داده بود.

ازدواج کودکان ثبت رسمی نمی شود
میترا حسینیان، حقوقدان و استاد دانشگاه به خبرنگار صدای اصلاحات گفت: ماده 1043قانون مدنی که درباره سن ازدواج می باشد در سال 1313 تصویب شد. این قانون از ابتدا تا الان پروسه طولانی را طی کرده که در آن سن مناسب ازدواج برای دختران و پسران 18 و 15 سال بیان شد اما اگر ازدواجی زیر سن قانونی صورت پذیرد نیاز به اذن پدر دارد. سال 1346 قانون حمایت خانواده به تصویب رسید اما مدتی بعد نسخ شد که البته این قانون الان سن ازدواج را 13 و 15 سال اعلام کرده است.

این قانون مانع ازدواج زیر سن قانونی نیست بلکه در صورت اجازه پدر و همین طور تصویب دادگاه صورت می گیرد اما به طور رسمی ثبت نمی شود. ازدواج کودکان یک نکاح غیر رسمی شرعی است که وقتی کودک به سن 13 سالگی رسید ثبت رسمی می شود و تا قبل از آن به صورت غیر رسمی باقی می ماند.

آمارهایی که سر به فلک کشیدند!
بر اساس آمار، در سال ۹۰ ، ۳۹ هزار و ۶۰۹ نفر ( ۴.۵ درصد) از کودکانی که ازدواج کرده اند ۱۰ تا ۱۴ سال سن داشته اند. این ارقام با روندی رو به رشد در سال ۹۱ به ۴.۹ درصد رسیده و ۴۰۴۶۴ نفر را شامل شده است. ازدواج کودکان ۱۰ تا ۱۴ ساله در سال ۹۲ نیز با افزایش رو به رو بوده است. بر اساس اعلام سازمان ثبت احوال کشور، سال ۹۳،  در  ۵ سال اخیر بالاترین میزان ازدواج کودکان را نشان می دهد. تعداد کودکان ۱۰ تا ۱۴ ساله ای که ازدواج کرده اند در این سال به ۴۰ هزار و ۲۲۸ نفر ( ۵.۶ درصد) رسیده است. سال ۹۴ نیز رقم  ۵.۴ درصد  (۳۶ هزار و ۹۳۸) کودکانی است که در سنین یاد شده و پیش از پایان دوران کودکیشان وارد زندگی زناشویی شده اند. بر همین اساس آمارها نشان می دهند که در سال ۹۰، ۲۲۰ کودک؛ سال ۹۱ ، ۱۸۷ کودک؛ سال ۹۲،  ۲۰۱ کودک؛ سال ۹۳ ، ۱۷۶ کودک و در سال ۹۴ ، ۱۷۹ کودک زیر ۱۰ سال تن به ازدواج داده اند؛ این در حالیست که آمارهای رسمی تنها محدود به ازدواج‌های ثبت شده در دفاتر رسمی است.

آمار و ارقام نشان می دهد که نظارت دقیق و درستی روی ازدواج کودکان و نحوه نکاح در دفاتر ثبت ازدواج وجود ندارد و هنوز پاسخ دقیقی برای این سوال داده نشده که چرا ازدواج کودکان ثبت نمی شود؟ اگر صحیح نیست چرا نکاح صورت می گیرد و اگر صحیح است چرا ثبت نمی شود؟! بیش از پیش جای خالی روان شناسان و جامعه شناسان در این زمینه دیده می شود اما فقر، عدم نظارت و دیدگاه های منسوخ خانواده ها آینده کودکان را دچار خطرات جدی می کند.

یک کارشناس: کودک همسری؛افسردگی پنهان
دکتر محمدرضا ایمانی، کارشناس مسائل اجتماعی به خبرنگار صدای اصلاحات گفت: باید به این نکته توجه کنیم که انسان طول عمری دارد که در هر مقطع برای آن کارکردی وجود دارد. ما در تعریف مان از کودک باید به شرایط اقلیمی و فیزیکی توجه کنیم. مثلا افراد در جنوب کشور در سن 14 سالگی با فردی دیگر در همین سن در نقطه ای دیگر در کشور متفاوت هستند در واقع بعضی خصوصیت های قومی و قبیله ای در این مسئله دخیل است با توجه به این که در کشور ما آداب و رسوم هم تاثیرگذار بوده ما باید بپذیریم افرادی که در سن نا مناسب ازدواج می کنند از لحاظ فیزیولوژیکی آمادگی نداشته و برای پذیرش مسئولیت های بزرگ تر مناسب نیستند که این مسئله عوارض مختلفی به همراه خواهد داشت.

کودکان علاوه بر این که از لحاظ فیزیولوژیکی آماده نیستند بلکه از لحاظ فکری و ذهنی نیز نمی توانند وارد زندگی زناشویی شوند. کودک، پیش از ازدواج تحت قیمومیت پدر و مادر بوده و ذهنیت وی از زندگی فقط به مسائل عادی محدود می شده اما حالا با عنوان جدیدی به نام همسر و بعدها مادر روبرو می شود که کودک در بلند مدت دچار عوارض روحی و روانی، مسائل خاموش و پنهان مثل افسردگی می شود. در ازدواج کودکان هیچ استانداردی رعایت نمی شود در بسیاری از موارد دیده شده که دختر بچه بلافاصله بعد از ازدواج صاحب فرزند می شود که این نشان دهنده عدم آگاهی او از مسائل زناشویی است و پدیده دوم یعنی مادر شدن برای کودک به وجود می آید که با خود مسائل و خسارات روحی فراوانی به همراه می آورد و در بلند مدت به طلاق عاطفی، پوکی استخوان، عوارض روحی و روانی و فیزیولوژیکی در سنین بالا تر می انجامد.

رتبه هشتم تهران در ازدواج کودکان
براساس آمارهای منتشر شده در سال 96 توسط معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، خراسان رضوی با ثبت ۶۷۵۹ مورد از ازدواج کودکان در رتبه اول قرار دارد. درحالیکه به نظر می رسد به دلیل حضور بیشتر اتباع کشورهای دیگر در استان های شرقی کشور که اوراق شناسایی ندارند، امکان ثبت ازدواج آنها فراهم نباشد و به همین دلیل این آمار می تواند بیش از این مقدار باشد.

استان های آذربایجان شرقی با ۳۳۴۸ مورد، رتبه دوم و سیستان و بلوچستان نیز با ثبت ۲۳۵۵ مورد ازدواج کودکان ۱۰ تا ۱۴ سال، رتبه سوم را به خود اختصاص داده اند.استان خوزستان با ۲۱۵۰ مورد ازدواج ثبت شده کودکان ۱۰ تا ۱۴ سال، رتبه ۴ کشور را به خود اختصاص داده است، استان تهران نیز با ۱۷۴۲ مورد، در رتبه ۸ این جدول قرار گرفته است.

نه پیمان ها و نه سازمان های جهانی و نه روان شناسان و جامعه شناسان می توانند لذت دوچرخه سواری در کوچه و پس کوچه های محله پدری با هم سن و سال ها را برگرداند و نه می تواند مرهمی برای کودکی از دست رفته باشد.

کودکی که حالا در ظرف و ظروف و کلمه ای به نام زندگی زناشویی خلاصه شده است. روز های بی دغدغه کودکی، عروسک های پارچه ای و بوی غذای مادر حالا زیر دست سر دفتر و مهر و امضا می رود. رئیس فراکسیون زنان مجلس هم ما و تمام کودکان را با چند جمله امیدوار کرد: ما در فراکسیون زنان، حسب وظیفه قانونی خود، همه این موارد را در کنار هم بررسی می‌کنیم. در عین حال اما تلاش پیگیر و مجدانه ما مبتنی بر این است که حداقل سن ازدواج را افزایش بدهیم.